بررسی اصول اخلاقی پژوهش از دیدگاه قرآن و روایات

اگر پژوهش و تحقیق به درستی جهت گیری نشود و در مسیر توسعه ی معنویت و رشد اخلاقی نباشد، نه تنها درخدمت آبادانی دین و دنیا نخواهد بود، که عاملی برای تخریب حیات آدمیان نیز خواهد بود. به عبارتی نتایج پژوهش به جای آن که آدمیان را به سعادت برساند از حق و حقیقت دورشان می سازد؛ چرا که جهت گیری آنان درنهایت به توسعه ی کفر و الحاد می انجامد، که از مهم ترین دلایل آن عدم توجه به اصول و معیارهای اخلاقی پژوهش می باشد. برای دستیابی به چارچوبی که بتواند چشم انداز درست و منطقی را برای تدوین وتبیین اصول اخلاقی درپژوهش فراهم نماید، تمسک به قرآن و روایات امری اجتناب ناپذیر است؛ چرا که منشور اخلاقی قرآن محدود به زمان و مقتضیات خاص نبوده، بلکه برای همه ی زمان ها قابل بهره برداری است و از این نظر، مسلمانان دارای پشتونه ای قوی هستند. در کشور مانیز به لحاظ بهره مندی از فرهنگ اسلامی و همچنین آموزه های فرهنگ سنتی و اسلامی، اخلاق و رعایت اصول اخلاقی همواره از جایگاه ارزنده ای در زندگی مردم برخوردار بوده است. نقش مهم و فوق العاده اخلاق در پژوهش بر کسی پوشیده نیست و با توجه به اینکه هدف پژوهش ها در اسلام تقویت فرهنگ اسلامی و فراهم نمودن سعادت حقیقی بشر است، پژوهش حاضر در پی بررسی این موضوع است که دیدگاه، قرآن و روایات درخصوص اصول اخلاقی پژوهش چیست؟ تحقیق، از نوع بنیادی- نظری است و روش آن کتابخانه ای بوده، که طی آن از قرآن کریم و دیگر منابع معتبر دینی استفاده شده است. ابزار جمع آوری فیش برداری بوده و روش تحلیل آن کیفی می باشد. نتایج پژوهش در خصوص سوال اول )آیا اسلام اصول اخلاقی خاصی برای پژوهش دارد؟( نشاان داد کاه دیان اسلام با انباوه ی از توصایه هاای عملای در زم یناه رعایات اصاول اخلاقای ،در باین دیگار ادیاان از جایگااه ممتاازی برخوردار است وپژوهشگر موظف است در امر پژوهش به عنوان الگو و اصول از آن ها بهره گیرد .همچناین نتاایج پژوهش در خصوص سوال دوم )اصاول اخلاقای پاژوهش در قارآن کادام اسات ؟( نشاان داد کاه قارآن باه اصاول اخلاقی مهمی در امر پژوهش توجه نماوده اسات کاه از آن جملاه مای تاوان باه اصاول آزادی،کرامات ماداری ، حقوق مداری ،خیرخواهی ، مسئولیت پذیری ، رازداری ، وفای به عهاد ، راسات گاویی ، امانات داری و حقیقات مداری اشاره نمود.بالاخره نتایج حاصله از سوال سوم )اصول اخلاقی پاژوهش در روایاات کادام اسات؟ (نشاان داد که در روایات اسلامی نیز در مورد اصول اخلاقی توجه و عنایت خاصی صورت گرفته که از آن جمله می توان باه اصول اخلاقی ای همچون آزادی،کرامات ماداری ، حقاوق ماداری ،خیرخاواهی ، مسائولیت پاذیری ، رازداری ، وفای به عهد ، راست گویی ، امانت داری و حقیقت مداری اشاره نمود